न बोलणाऱ्या मुलांना आपली भावना प्रभावीपणे व्यक्त करण्यात सहायक आणि इतर संवाद साधने कशी मदत करतात?

अनेक मुलं फक्त बोलूनच नव्हे, तर इतर मार्गांनीही आपली गोष्ट सांगतात. काही मुलांना आपली भावना शब्दांत व्यक्त करणे कठीण जाते. याची काही कारणे अशी असू शकतात:
• विकासातील असे फरक, ज्यामुळे बोलण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होतो
• स्नायूंसंबंधी अडचणी, ज्यामुळे शब्द स्पष्ट उच्चारता येत नाहीत

हे फरक त्यांची भावना, विचार आणि गरजा व्यक्त करण्याची क्षमता कमी करत नाहीत — ते फक्त वेगळ्या पद्धतीने संवाद साधतात.

न बोलता संवाद कसा होतो?

मुलं शब्दांच्या शिवाय आपल्या गोष्टी सांगू शकतात. काही सामान्य पद्धती:
• हावभाव – हात हलवणे, इशारे करणे, बोट दाखवणे
• चेहऱ्यावरील भाव – हसणे, तोंड वाकडं करणे, भुवया उंचावणे
• शारीरिक भाषा – मान हलवून ‘हो’ किंवा ‘नाही’ सांगणे

पर्यायी संवाद साधने

मुलांना मदत करण्यासाठी अनेक साधने वापरता येतात:
• दैनंदिन हावभाव आणि इशारे – हाताचे इशारे, बोट दाखवणे
• चित्रफलक – चित्रांकडे बोट दाखवून गरज किंवा विचार व्यक्त करणे
• AAC (ऑगमेंटेटिव्ह अँड अल्टरनेटिव्ह कम्युनिकेशन) अ‍ॅप्स – डिजिटल अ‍ॅप्स, ज्यामुळे मुलं घरात, शाळेत किंवा बाहेर लांब वाक्ये आणि विचार व्यक्त करू शकतात

मुलांच्या संवाद साधण्याच्या पद्धतीनुसार आपण एक किंवा अधिक साधनांचा वापर करू शकतो, ज्यामुळे ते आत्मविश्वासाने स्वतःची गोष्ट स्वतः सांगू शकतील.

AAC का महत्त्वाचं आहे?

AAC हा बोलण्याचा “पर्याय” नसून — तो एक तितकाच योग्य आणि मान्य संवादाचा मार्ग आहे. यामुळे:
• मुलांना स्वतःची गोष्ट सांगण्याचे आणखी मार्ग मिळतात
• संवाद न होण्यामुळे होणारी निराशा कमी होते
• मैत्री आणि सहभाग वाढतो

सारांश

• संवाद म्हणजे केवळ बोलणे नाही
• प्रत्येक मुलाला समजून घेण्याचा हक्क आहे
• AAC मुलांना त्यांच्या पद्धतीने आपली गोष्ट सांगण्यास सक्षम बनवतो

टीप: ही माहिती फक्त मार्गदर्शनासाठी आहे. योग्य सल्ल्यासाठी पात्र आरोग्यतज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.

तुम्ही ही सादरीकरणदेखील डाउनलोड करू शकता, ज्यामध्ये वर्गातील AAC चे महत्त्व समजावून सांगितले आहे.

जर तुम्हाला ऑटिझम, डाऊन सिंड्रोम, ADHD किंवा इतर बौद्धिक अपंगत्व, किंवा एखाद्या मुलाच्या विकासात विलंब याबाबत प्रश्न असतील, तर नईदिशा टीम मदतीसाठी तत्पर आहे. आमच्या मोफत हेल्पलाइन 844-844-8996 वर कॉल किंवा व्हॉट्सअ‍ॅप करा. आमचे समुपदेशक इंग्रजी, हिंदी, मल्याळम, गुजराती, मराठी, तेलुगू आणि बांग्ला बोलतात.